Oprichting Centrum Kunstarchieven Vlaanderen in M HKA

Voor architectuur, literatuur, muziek en de podiumkunsten zijn er specifieke expertisecentra: het Vlaams Architectuurarchief, het Letterenhuis, Resonant en Firmament. Voor het belangrijke veld van beeldendekunstarchieven was er tot nu geen expertisecentrum. Minister Gatz heeft deze rol nu aan het M HKA toegewezen.

Beeldendekunstarchieven en nalatenschappen behoren tot ons cruciale cultureel erfgoed, en zijn de sleutel om het verhaal van de hedendaagse beeldende kunst te kunnen vertellen. Het is dan ook belangrijk dat ze publiek toegankelijk zijn. Ze worden echter onoverzichtelijk her en der bewaard en zijn vaak niet of slecht ontsloten. Bovendien komen steeds meer kunstarchieven in handen van buitenlandse instellingen, waardoor sleutelarchieven uit Vlaanderen (dreigen te) verdwijnen.

Het M HKA schoof reeds in 2004 in zijn beleidsplan (digitale) archiefwerking naar voor als sleutelfunctie binnen de hele collectiewerking. Sindsdien bouwt het stap voor stap een werking rond kunstarchieven uit. Zo ontwikkelde het de software Ensembles.org als platform voor kunstarchieven. Het M HKA beheert sinds jaar en dag ook een van de belangrijkste hedendaagse kunstarchieven in Vlaanderen, het I.C.C.-archief, en voegde daar de voorbije jaren onder meer het Panamarenko-archief en de nalatenschap van Hugo Roelandt aan toe. Minister van Cultuur Sven Gatz duidt nu het M HKA aan om een centrale rol te spelen in de zorg voor kunstarchieven en nalatenschappen (o.a. begeleiding van estates). Hij maakt 350.000 euro vrij om alvast de infrastructuur van het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen uit te bouwen.

Het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen krijgt een eigen infrastructuur, maar wil vooral ook diensten leveren en praktische ondersteuning bieden aan archiefvormers en beheerders van nalatenschappen bij de zorg voor hun archief of het beheer van de nalatenschap. In de eerste plaats gaat hierbij de aandacht uit naar kunstenaars of hun erven. Op die manier wordt de kunstwereld in Vlaanderen beter gedocumenteerd en gevaloriseerd. Het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen zal ook de ontwikkelingen in het internationale veld volgen en Vlaamse best practices internationaal uitzetten. Het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen zal ook proactief kunstenaars benaderen, geselecteerd op basis van een waarderingskader, om hen te helpen met het ontsluiten, contextualiseren en maatschappelijk activeren van hun archieven.

Het centrum zal in 2017 en 2018 geleidelijk een werking opstarten om vanaf 2019 volwaardig en operationeel autonoom te werken.

Aan de werking van dit Centrum Kunstarchieven Vlaanderen wordt ook een presentatieruimte gekoppeld waar wisselende archiefpresentaties kunnen worden getoond. De opener van deze ruimte is Jef Geys. M HKA-curator Antony Hudek is in gesprek met Jef Geys over diens archief. Daaruit kwam de startpresentatie voort: een installatie op basis van materiaal uit doos B157, ‘de Golfoorlog’, van het Jef Geys-archief.

Meer over de nalatenschap van beeldend kunstenaars

Op 19 en 20 april organiseren NICC, Kunstenpunt, Estate Philippe Vandenberg en Art Brussels in samenwerking met BOZAR een conferentie en workshops over de nalatenschap van kunstenaars. Wees erbij. Meer informatie in onze kalender.