Ontdek de winnaars van de Ultima’s 2021

De Vlaamse overheid reikt elk jaar 12 prijzen uit aan toonaangevende artiesten, kunstenaars, organisaties of gezelschappen. De laureaten worden gekozen door een jury van deskundigen. Bij de editie Ultimas 2021 werd hier voor het eerst een Publieksprijs aan toegevoegd, voor artiesten of organisaties die in het afgelopen jaar bijdroegen aan de verbreding van de cultuur, maar die niet meteen in de bestaande Ultimas-categorieën passen.

Eerbetoon aan Reinhilde Decleir 

Actrice en theatericoon Reinhilde Decleir ontvangt de Ultima voor Algemene Culturele Verdienste als bekroning voor haar carrière. 

Reinhilde Decleir (° 1948, Brasschaat – † 2022, Borgerhout) was een van de grootste Vlaamse theater- en tv-actrices. Ze studeerde aan de Studio Herman Teirlinck en startte haar carrière in het theater in de jaren 70, met de Internationale Nieuwe Scène. Ze speelde onder meer bij het Fakkeltheater, de Blauwe Maandag Compagnie, het Toneelhuis, Theater Antigone en de Kopergietery. Als docent aan de Studio Herman Teirlinck had ze een blijvende impact op vele generaties acteurs.

Tijdens de show kreeg ze een passend eerbetoon, waarbij video’s van Jan Eelen gecombineerd worden met live begeleiding op piano en door een 20-koppig koor van Tutti Fratelli, de organisatie waarvan Decleir aan de wieg stond. Reinhildes zoon Fonne Wuyts nam de Ultima in ontvangst.  

Reinhilde Decleir en haar entourage wisten al geruime tijd dat zij de Ultima Algemene Culturele Verdienste zou krijgen. Het betreft dus geen postume toekenning van de award.  

“Haar loopbaan op de scène liep ongeveer samen met alle artistieke hoogtepunten van het Vlaamse theater van de voorbije vier decennia. Reinhilde Decleir had een eigenzinnige, warmhartige schoonheid als actrice en artistiek visionair, maar ook als mens.”

de jury van de Ultima’s 2021

De andere laureaten voor 2021

Amateurkunsten: Belgische Improvisatieliga (BIL) 

De Belgische Improvisatie Liga, kortweg BIL, is het allereerste improvisatie-theatergezelschap van Vlaanderen. In 1989 ontsproot uit de Canadese Ligue d’Impro een Nederlandstalige afdeling, onder impuls van Frank Anthierens, Ghislain Belmans, Paul De Groeve, Carl Gydé, Pierre-André Itin en Dominique Van Steerthem. De BIL bracht heel wat talent voort. Tv-figuren zoals Rob Vanoudenhoven, Bill Barberis, Jens Dendoncker, Dimitri Leue, Johan Terryn, Tom Lenaerts en Michiel Devlieger maakten hun eerste grappen bij de BIL. In 2002 werd BIL-speler Yann Van den Branden uitgeroepen tot wereldkampioen improvisatie.

De Belgische Improvisatieliga vervult al dertig jaar een pioniersrol in het genre. Door haar brede en bijzonder professionele werking en haar voortdurende artistieke inventiviteit tilt ze het improvisatietheater telkens weer tot een hoger niveau.

Architectuur en Toegepaste Kunsten: Horst Festival  

Sinds 2014 groeide Horst Arts & Music door de jaren heen uit tot een internationaal gerenommeerd platform voor elektronische muziek, beeldende kunst en architectuur. Het creëert jaarlijks een Lab, Atelier, Exhibition en Festival als momentums van transformatieve energie. De podia en dansvloeren van het driedaagse immersieve festival zijn ontworpen door architecten. De tijdelijke paviljoenen worden steeds gebouwd in samenwerking met studenten, jonge makers en creatieven. Tijdens die workshopweken kan deze nieuwe generatie zichzelf ontwikkelen, gelijkgestemden van over heel Europa ontmoeten en leren van professionals.

Sinds de oprichting in 2014 getuigt dit festival van een vernieuwende conceptuele aanpak die sterk geënt is op het samenbrengen, doen samenwerken en laten versmelten van verschillende disciplines.

Beeldende Kunst: Kobe Matthys – Agentschap 

Agentschap is een internationale organisatie, die in 1992 werd opgericht door Kobe Matthys en gevestigd is in Brussel.

In zijn vernieuwende oeuvre stelt “Agentschap” begrippen zoals eigendom, originaliteit, kopiëren, individu en collectief ter discussie op een manier die inspirerend kan werken voor andere maatschappelijke terreinen. Kunst leeft en groeit dankzij vernieuwing; Agentschap neemt hier een voortrekkersrol in die dan ook de nodige erkenning verdient.

Cultureel Ondernemerschap: Hnita Jazz Club 

Met meer dan 1.000 optredens op de teller is de Hnita Jazz Club een van de meest roemrijke jazzclubs van de Benelux. Grote Europese en Amerikaanse sterren als Chet Baker, Charles Mingus, Gregory Porter, Keith Jarrett, Toots Thielemans, Art Blakey en Bill Evans passeerden de afgelopen 65 jaar in Heist-op-den-Berg.

Het verhaal van de Hnita Jazz Club is binnen de jazzwereld bijna ongekend. Ga maar eens op zoek in Vlaanderen naar een gelijkaardige en hoog aangeprezen organisatie die door zo’n moed, volharding en gemeenschapsvorming een wederopstanding kon verwezenlijken.

Film & Visuele Media: Kaat Beels en Nathalie Basteyns 

De Vlaamse film- en televisieregisseurs Kaat Beels (°1974, Lier) en Nathalie Basteyns (°1972, Hasselt) studeerden beide film aan Sint-Lukas in Brussel. Ze werkten voor het eerst samen in 2004. Beels en Basteyns maken samen zowel fictie als documentairereeksen. Naast gezamenlijke projecten, realiseren Beels en Basteyns regelmatig ook individueel werk.

Nathalie Basteyns en Kaat Beels zijn een voorbeeld voor vele anderen die vanuit hun eigen ervaring en visie verhalen willen vertellen.

Letteren: Annelies Verbeke 

Annelies Verbeke (Dendermonde, °1976) studeerde Germaanse taal-en letterkunde aan de Universiteit Gent en scenarioschrijven aan het RITCS in Brussel. Verbeke won naast haar prijzen voor Slaap! ook met haar boek Dertig dagen de NRC Handelsblad Lezersprijs en de F. Bordewijk-prijs (2013), een literaire prijs die jaarlijks door de Jan CampertStichting wordt toegekend aan de schrijver van het beste Nederlandstalige prozaboek. Het boek werd ook bekroond met de Opzij Literatuurprijs in 2016, de jaarlijkse prijs voor de beste roman van een Nederlandstalige schrijfster en de NRC Handelsblad Lezersprijs. Ook ontving ze voor haar verhalenbundel Halleluja de vierde J.M.A. Biesheuvelprijs en de Cutting Edge Award.

Mede dankzij Verbeke verscheen in juli 2021 een nieuwe druk van de vergeten parel Een revolverschot van Virginie Loveling, waarvan zij het nawoord en de bewerking verzorgde. Dus ook met haar maatschappelijke engagement verrijkt Verbeke onze literatuur.

Muziek: Lieselot De Wilde 

Lieselot De Wilde (°1984, Gent) is een Belgische vocaliste, performer en maker. Ze haalde haar diploma aan het Lemmensinstituut in Leuven met grote onderscheiding en studeerde later bij de Nederlandse mezzosopraan Jard Van Nes. Ze is een veelzijdige en creatieve artieste. Ze treedt op met oude muziek, liederen, muziektheatercreaties en met haar eigen creatieve projecten.

De carrière van de Vlaamse vocale artieste, performer en maker Lieselot De Wilde bruist van tomeloze veelzijdigheid  en  creativiteit.  Ze  treedt op  met  oude  muziek,  hedendaagse  muziek,  liederen, muziektheatercreaties en haar eigen creatieve projecten.

Opkomend Talent: Gorges Ocloo 

Gorges Ocloo (°1988, Koforidua, Ghana) groeit op in Genk. Hij behaalt in 2014 zijn master in theaterregie met grootste onderscheiding aan het RITCS in Brussel, waar hij les volgt bij o.a. Jan Devos, Geert Opsomer en Pol Dehert.

De onbevreesdheid waarmee Ocloo zich in verschillende disciplines en rollen manifesteert, is enorm verfrissend. Een bezoek aan een voorstelling van hem is nooit vrijblijvend.

Podiumkunsten: Lucinda Ra 

Lucinda Ra is een multidisciplinaire groep die een losse structuur deelt en enkel samenwerkt als er een noodzaak is. Ze ontwikkelen hun werk vaak in omgevingen waar de kunsten niet vanzelfsprekend zijn, zoals psychiatrie, sociale woningbouw of in een specifieke buurt. Ze werken in het theater omdat ze de wereld buiten het theater interessanter vinden. Ze nemen de wereld waarin we leven onder de loep en dompelen zich onder in thema’s die hen raken. Met als resultaat voorstellingen die tot op het bot gaan.

De manier waarop het gezelschap doorgedreven participatief en respectvol met de verhalen van de kwetsbare mens aan de slag gaat, wordt door de jury enorm geapprecieerd. Lucinda Ra documenteert van onderuit om het ongekende niet als een soort spektakel of dierentuinervaring naar het publiek te projecteren.

Roerend en Immaterieel Erfgoed: De Borgerhoutse Reuzenstoet 

De Borgerhoutse reuzenstoet groeide de voorbije jaren uit van een folkloristische traditie tot een gemeenschapsvormend project in een grootstedelijke context waarin betrokkenheid, creativiteit en verbeelding centraal staan.

De Reuskens van Borgerhout en reuzin Amal zijn voor de jury een toonbeeld van wat erfgoed kan doen en moet doen, want het is toegankelijk voor iedereen.

Sociaal-Cultureel Volwassenenwerk: Grootouders voor het Klimaat 

De burgerbeweging Grootouders voor het Klimaat kwam tot stand uit bezorgdheid om de klimaatcrisis en de gevolgen ervan voor de volgende generaties. Grootouders voor het Klimaat werd opgericht in 2019 en steunt sindsdien o.a. de klimaatmarsen. Het is een ongebonden beweging die niet alleen de jongeren verdedigt, maar ook informeert, motiveert, standpunten inneemt en andere initiatieven steunt.

Grootouders voor het Klimaat gaf een krachtig signaal dat het klimaatthema niet enkel de jongeren aangaat, maar dat het een thema is dat alle generaties aanbelangt.

Publieksprijs: Tegenwind

Gedurende een maand kon het grote publiek zijn/haar culturele favoriet van 2021 nomineren voor de publieksprijs. In totaal werden 134 organisaties en personen genomineerd. Dit is de top 3:

• Documentairereeks Tegenwind
• 4Hoog Productiehuis
• De knikkers van Qadir

Uiteindelijk haalde de documentairereeks Tegenwind de meeste stemmen. Zij ontvangen dus de eerste Ultima Publieksprijs.

Over de Ultimas 

Alle laureaten ontvingen op 10 mei een fysieke award. Die is speciaal voor de gelegenheid in een nieuw kleedje gestoken door beeldend kunstenaar Daan Gielis (°1988). Daarnaast is er voor elke laureaat een geldprijs van 10.000 euro. Uitzondering hierop is de winnaar van de Ultima voor Algemene Culturele Verdienste, die een som van 20.000 euro ontvangt als bekroning van een integrale carrière.