Kunstenaarschap en (over)leven/verslag gesprekstafel A Fair New World
Als de covid-crisis iets op scherp heeft gesteld, dan wel de complexe statuten waarin kunstenaars en freelancers werken. Bij het opvangen van weggevallen inkomsten is het zoeken geweest om alle mazen van het net gedicht te krijgen. Dat moet beter, en dringend – liefst op lange termijn. Welke zijn de beste manieren om kunstenaars van meer bestaanszekerheid te voorzien? Hoe organiseer je een faire herverdeling van middelen, in solidariteit met iedereen?
Welke courante praktijken zijn niet duurzaam?
1. Slechte afspraken
We hebben nagedacht over de volgende vraag: Hoe komt het dat men niet durft om betere afspraken te maken?
- omdat men ‘blij’ is met een opdracht,
- het is niet de gewoonte van de sector om afspraken te maken en die te verzilveren via een contract,
- er is onderling veel concurrentie;
- er niet bij stil staan dat er problemen zullen zijn met de mondeling gemaakte afspraken.
Men werkt gratis.
2. Gebrek aan kennis
Er circuleert veel informatie maar er is geen duidelijkheid, er worden nieuwe termen geïntroduceerd, waardoor men niet weet welke rechten en plichten eraan vasthangen.
Bijv. freelancer- werknemer, freelancer-zelfstandige.
Werken via SBK: de verhouding is niet altijd duidelijk. Men denkt vaak dat de opdrachtgever de werkgever is, men weet niet hoe JV of vakantiedagen geregeld zijn, etc.
Wat zorgt ervoor dat ze blijven bestaan?
- Het niet weten, het niet correct geïnformeerd worden, versnipperde informatie
- Er is momenteel minder vraag voor kunst, minder opdrachten, waardoor de concurrentie nog harder is.
- De prijssetting wordt niet in verhouding gesteld met de aantal gepresteerde uren.
Welke niet-duurzame praktijken moeten stoppen?
- Onbetaalde werktijd afschaffen. De kunstenaar/cultuurwerker stimuleren om al hun werktijd te verwerken in hun prijs.
- Afwezigheid van kennis. Wat zijn wenselijke duurzame praktijken voor de toekomst?
- Duurzame loopbaan voor de kunstenaar/cultuurwerker. Dit houdt niet zozeer in dat de kunstenaar/cultuurwerker bij één werkgever zit, maar wel dat hij/zij/x een loopbaan kan opbouwen zonder al te veel hiaten. Door deze manier van “werken” kan men sociale bescherming opbouwen.
- Prijssetting. We stellen voor dat er wordt nagedacht over een prijssetting die overeenkomt met de geïnvesteerde denktijd, voorbereiding en de uitwerking van het project. Een prijssetting die niet enkel is gebaseerd op het zichtbare eindproduct, maar het gehele proces.
- Kennisverwerving. Stimuleren van kennis bij de cultuursector via het aanbieden van permanente vormingen.
- Administratie. De administratieve rompslomp beter uitleggen waardoor er meer rekening mee wordt gehouden en waardoor het efficiënter kan worden gedaan. Digitalisering van de administratie waardoor er minder tijd verloren gaat.
Wat betekent dit voor sector als we de blik vooruitwerpen?
Vragen stellen over:
– Moet de kunstensector/cultuursector zich verder emanciperen binnen de verschillende aangehaalde domeinen?
Kennis stimuleren.
Kunstenaars/cultuurwerkers proberen zich te wringen in de statuten (werknemer/zelfstandige). Ons durven afvragen:
– Zijn de statuten nog van deze tijd, mogen/kunnen we dit in vraag stellen?
– Het onderscheid tussen de twee, is dat nog van deze tijd?
Welke rol kan Kunstenpunt hierin spelen?
Kunstenpunt doet dit al: ‘goede doorverwijzingen, kennis op de site promoten, webinars, etc. ’, dagen houden zoals tijdens het Theater Festival.
