Gedeelde grond 9: luister naar een nieuwe aflevering met Sandra Sara Raes Oklobdzija

Samenvatting

Is er een relatie tussen artistiek werk en engagement? Is kunst altijd het resultaat van een geëngageerde blik op wat er gebeurt in de wereld? Of kan kunst gewoon kunst zijn, en op zichzelf staan? 

Voor Sandra Sara vertrekt artistiek werk vanzelfsprekend vanuit een geëngageerde blik. Hoewel ze toegeeft dat kunst gewoon kunst kan zijn, vrij van politiek, draagt elk kunstwerk wel politiek potentieel: het kan altijd politiek worden ingezet. Zo niet door de maker, dan wel door critici, het publiek of eender wie anders. Haar lijkt het net een opportuniteit om daar op in te spelen. Het politieke potentieel van een kunstwerk negeren, is vanuit Sandra Sara’s perspectief eerder een privilege. Ze zou niet met activisme bezig kunnen zijn als ze geen artiest was. Of het activisme an sich zou geen antwoord zijn op al haar noden als mens.

Terwijl het kunstenveld voor een stuk een ondersteunende sector is om politiek geëngageerd te werken, heeft ze het moeilijk met de weinige impact die eruit voortkomt.. Ze stelt zich daarom de vraag hoe conservatief wij als werkveld zijn: in welke mate, en op welke vlakken? Zijn er sleutelposities die blijven vasthouden aan de status quo? Kan de nood aan verandering vanuit de marge zich nog verplaatsen naar het centrum van ons werkveld? Hoe bieden we ondersteuning aan die verandering? Hoe kunnen we inclusiever werken?

Kijkend naar de toekomst, is ze vooral bezorgd over de stilte in een veld met zoveel stemmen. Enerzijds ziet ze dit figuurlijk, zoals het gebrek aan zelfreflectie. Anderzijds baart de letterlijke stilte over wat er in de wereld gaande is haar angst. Context hierbij, op 1 maart 2024 – de dag waarop dit gesprek werd opgenomen – werden tientallen mensen die aan het aanschuiven waren voor voedselbedeling neergeschoten in Gaza. Voor Sandra Sara is het beangstigend hoe we daar als sector naar kijken, en de tools die we in handen hebben onvoldoende inzetten. De sector kan meer (betekenen), dus ze blijft het ook verwachten. 

Haar droom voor de toekomst is dan ook om wél iets te doen, en te blijven geloven dat verandering mogelijk is. Zo sluit ze het gesprek af met een resoluut antwoord op de vraag “kunnen we kunst en politiek met elkaar scheiden”: “voor mij is dat onmogelijk”.

Download de volledige transcriptie hier