Gedeelde grond 8: luister naar een nieuwe aflevering met Tom Michielsen

(c) Kris Vandevenne

Diep, breed en hoog
Gedeelde grond is een reeks gesprekken met kunstprofessionals uit Vlaanderen. Waar dromen ze van? Waar maken ze zich zorgen over? In de 8e aflevering gaat Ann Overbergh in gesprek met Tom Michielsen, sinds 1996 directeur bij cultuurcentrum MUZE. Bij zijn aantreden droeg het huis nog een andere naam en had het nog niet de uitstraling en profilering die de MUZE vandaag geniet. Die heeft alles te maken met een beleid van actieve participatie.

We proberen hier content te tonen van Spotify.

Kunsten.be gebruikt minimale cookies. Om inhoud te zien die afkomstig is van een externe site, kan die site bijkomende cookies plaatsen. Door de inhoud te bekijken, aanvaard je deze externe cookies.
Lees meer over onze privacy policy.

Samenvatting

Veel meer dan louter programmeren of podiumwerk spreiden, zoekt MUZE ook manieren om talent in de onmiddellijke omgeving een volwaardige plek te geven. Daarvoor slaat het de handen in elkaar met lokale verenigingen en maakt het dankbaar gebruik van de rijkdom aan culturele diversiteit in Heusden-Zolder: Italiaanse, Turkse, Spaanse en Oost-Europese gemeenschappen, elk met hun eigen inbreng. Het is via duurzame en evenwaardige partnerships dat vertrouwen en geloofwaardigheid bij die verschillende gemeenschappen kunnen groeien. 

Tom benadrukt dat er niet één Turkse of Italiaanse gemeenschap is, maar een sterke diversiteit binnen die diversiteit: qua artistieke voorkeuren, generaties, ideologieën zelfs. Het voordeel gevestigd te zijn op het industriële erfgoed van een oude mijnsite is dat bijna iedereen een band heeft met de plek. Oudere generaties genieten ervan de mijn te zien heropleven na het teloorgaan van de industrie. Voor jongeren is het een ideale plek om elkaar te vinden, en ook de jongerenwerking Arctos is er gevestigd. Vooral voor mensen met Italiaanse en Turkse roots heeft de site erg veel historische waarde. Dat maakt de locatie “neutraler”, of universeler (ze is van iedereen) dan een gewone black box. 

Kijkend naar de toekomst van ons veld baren een aantal zaken Tom zorgen. Ten eerste, het risico dat cultuurhuizen te veilig gaan programmeren en dat nieuwe namen nog onvoldoende aan bod komen. Dat heeft er volgens hem mee te maken dat in 2015 het provinciale beleidsniveau voor cultuur is weggevallen, waardoor huizen enkel verantwoording afleggen tegenover hun lokale bestuur, dat de neiging heeft eenzijdig aandacht te hebben voor publieksopkomst. Voorheen was er de provincie als een meer neutrale actor, die ook financiële middelen ter beschikking had om af en toe een artistiek risico te nemen, of om mee de schouders te zetten onder nieuwe initiatieven.

Dat hangt samen met wat Tom ziet als een spreidingsvraagstuk, waarbij je een beperkt aantal podiumproducties ziet reizen langs de vele Limburgse podia, terwijl het efficiënter zou zijn één productie voor langere tijd op één podium te zetten en daar samen promotie voor te voeren. Dat zou plaats ruimen voor andere makers. Cultuurcentra zouden ook een meer betrokken conversatie met instromende artiesten kunnen hebben, waarbij ze die makers in residentie zouden kunnen nemen om hun werk door te ontwikkelen en te vermijden dat het te vroeg aan het publiek wordt getoond.  

De grootste bezorgdheid van Tom ligt evenwel bij de opvoeding van onze kinderen. In het onderwijs ligt de nadruk te sterk op het cognitieve, op STEM-vakken, terwijl we het culturele en het sportieve uit het oog verliezen. Jongeren lijken moeite te hebben met bepaalde vormen van humor, met beeldspraak of met absurditeit – toch ingrediënten van vele kunstvormen. Hij pleit voor een holistischer, meer humanistisch perspectief op onderwijs. Onze jongeren moeten geen ééndimensonele consumenten worden, maar driedemensionele wezens die diep, breed en hoog kunnen nadenken over de dingen. Diepe emoties, brede denkkracht en een hoge vlucht van verbeelding. Dat is ook veel inclusiever, want het is geweldig als een kind dat niet sterk is in wiskunde dat wel is in voetbal, in gitaar of artistieke expressie. Kinderen kunnen daar veel beter in worden begeleid en bevestigd.

Download hier de volledige transcriptie van de podcast

Beluister de podcast via