Belgische bands in het buitenland: waar speelden ze en hoeveel?

In het traject  onderzoekt Kunstenpunt de rol van internationaal werken in de kunsten. Na de  is het de beurt aan muziek: waar in de wereld spelen onze Belgische artiesten? En over hoeveel optredens gaat het?

Eenvoudige en interessante vragen, maar hoe vinden we er een antwoord op? We hebben een goede dataset van concerten door Belgische artiesten nodig.

Enkele jaren geleden was er een initiatief van Arts Flanders en Muziekcentrum Vlaanderen (nu Kunstenpunt) waarbij optredens van Vlaamse artiesten in het buitenland werden verzameld. Dit initiatief wordt momenteel herbekeken en levert ons geen gegevens over recente jaren.

CultuurNet Vlaanderen verzamelt geen gegevens over tournees in het buitenland, maar wel over concerten in Vlaanderen en Brussel. Deze analyseerden we al in een onderzoekstraject over lokale spreiding.

Daarnaast is er vi.be, een initiatief van Poppunt waarbij vooral jonge, opkomende bands gegevens over optredens aanleveren. We willen echter ook gegevens van meer gevestigde namen, die vaak geen profiel op vi.be hebben.

Een centrale Vlaamse databank met exhaustieve info over buitenlandse concerten ontbreekt (voorlopig) nog

Toch bestaan er data over buitenlandse optredens van onze bands. Websites zoals SongkickBandsintown of Resident Advisor verzamelen concertgegevens van artiesten van over de hele wereld, waaronder ook Belgen.

De bron

Collega Tom Ruette scrapete al Bandcamp en deed dit nu ook bij Songkick en Bandsintown. De gegevens van beide concertdatabanken leken na een eerste analyse goed op elkaar aan te sluiten en dus gooiden we ze in één dataset.

We baseren ons op een combinatie van Bandsintown en Songkick

Deze dataset is natuurlijk niet zo proper. Zo duiken sommige concerten meermaals op. Alle ontdekte dubbels werden verwijderd.

Zowel Songkick als Bandsintown koppelen de artiesten in hun gegevens met info uit de databank van Musicbrainz. Zo wordt een concert van de band Scooter gekoppeld aan de info over alle bands met die naam in Musicbrainz, zonder dat er een onderscheid wordt gemaakt tussen de Belgische Scooter en de Duitse Scooter.

Door die ambiguïteit krijgen we onder de concerten van Belgische bands veel concerten van buitenlandse naamgenoten. Om die reden verwijderden we voorlopig alle bands waarbij er mogelijk sprake was van verwarring. Kunstenpunt werkt momenteel aan een oplossing om de concerten van de daadwerkelijk Belgische bands uiteindelijk wel te kunnen opnemen.

In de huidige dataset ontbreken dus nog enkele buitenlandse concerten en zijn er ongetwijfeld een aantal ten onrechte opgenomen. De dataset volstaat wel om een eerste, voorzichtige analyse op uit te voeren.

De eerste cijfers

Deze tabel biedt een overzicht van de voorlopige cijfers over optredens in het buitenland. We beperken ons hier tot de periode 2013–2016. Aangezien er nog heel wat concerten in 2017 kunnen bijkomen, laten we dit jaar buiten beschouwing.

In de tabel vinden we het naast het aantal optredens buiten België, ook het aantal verschillende artiesten dat hiervoor verantwoordelijk was en het aantal verschillende speelplekken, steden en landen waar deze plaatsvonden.

Let welal deze aantallen kunnen nog veranderen naarmate de data verder worden opgekuist. Onder de namen van de speelplekken en steden bevinden zich bijvoorbeeld ook nog fouten en dubbels.

Volgens de huidige dataset bezochten Belgische bands 88* verschillende landen, over de vier onderzochte jaren heen gezien. Deze landen zijn met een kleur aangegeven op onderstaande kaart:

De kleur van elk land varieert naargelang het aantal optredens van Belgische bands in de periode 2013–2016. Hoe meer oranje, hoe meer concerten.

De kaart kleurt overwegend lichtblauw. Bij de meeste lichtblauwe landen gaat het om minder dan 50 optredens, bijvoorbeeld Turkije (49), Noorwegen (37), Rusland (37), Finland (34), China (30), India (5) of alle Afrikaanse landen.

Daarna komen landen zoals Mexico (55), Brazilië (87), Australië (102), Polen (115) of Oostenrijk (129). We stijgen boven de 200 optredens in Italië (219), Canada (240) en Spanje (276). In Zwitserland tellen we 475 concerten.

De top 5 van landen kleurt donkeroranje: het Verenigd Koninkrijk (926), Duitsland (1.576), de Verenigde staten (1.602), Nederland (2.243) en Frankrijk (2.513). Deze vijf landen staan in voor ca. 76% van de 11.624 buitenlandse optredens.

De meeste optredens buiten België vonden plaats in Frankrijk

Interessant genoeg komt deze top vijf overeen met wat we vaststelden in een onderzoek naar de internationale gehalte van het muziekaanbod in Vlaanderen en Brussel (lees het hier, p. 7).

We kunnen ons nu een beeld vormen van de internationale spreiding van Belgische muziek. We weten ook in welke landen er de meeste Belgische concerten te zien waren.

In volgende posts volgen meer analyses van wat Songkick, Bandintown en andere websites ons bieden. Wat kunnen internationaal actieve bands zoals Aborted (zie foto), Stromae of Balthazar ons zeggen over de spreiding van Belgische muziek?

*Correctie 04/05/2017: in een eerdere versie van deze blogpost was het aantal verschillende landen 95. Bandsintown en Songkick hanteren andere benamingen voor dezelfde landen, waardoor er dubbels in de gebruikte dataset belandden. 88 is het correcte aantal na de opkuis. Overzeese gebieden (bv. Guadeloupe of Réunion) werden als apart landen geteld.

Met dank aan Tom Ruette en Quinten Van Wichelen voor de input