Werkplaatsen

Soms zijn werkplaatsen ‘artist run’. Werkplaatsen bieden infrastructuur, apparaten en/of materiaal waarin en waarmee kunstenaars concreet aan de slag kunnen. De kunstenaar krijgt feedback en productionele ondersteuning bij het ontwikkelen van werk, en soms ook organisatorisch of artistiek advies. De klemtoon ligt op het artistieke proces, het verblijf hoeft niet te leiden tot een uitgewerkte publieke tentoonstelling. 

FLACC, het Frans Masereel Centrum, Overtoon, Werktank of Gluon zijn voorbeelden van organisaties die een werkplaats aanbieden voor beeldend kunstenaars. 

Voor podiumkunstenaars zijn er oa De Pianofabriek (Brussel), wpZimmer (Antwerpen) en BUDA (Kortrijk) die beschikken over eigen infrastructuur en spelers als workspacebrussels en detheatermaker die gebruikmaken van de infrastructuur van andere huizen.

In de muziek bieden werkplaatsen als Q-O2 (klankkunst) en Walter (focus op experimentele jazz) ruimte aan artistieke muzikale experimenten.

Voor designers zijn er een twintigtal FabLabs in Vlaanderen, waar professionals, maar ook studenten, startende bedrijven of andere particulieren aan de slag kunnen met hoogtechnologisch materiaal. Deze FabLabs zijn vaak verbonden aan een onderwijsinstelling. Meestal bieden zij geen inhoudelijke ondersteuning of trajectbegeleiding.

Het voordeel dat werkplaatsen bieden, is dat zij vaak het meest voor maatwerk voor de kunstenaar kunnen gaan. Het zijn echter doorgaans kleinere structuren met een beperkt budget.

Sinds 2006 worden kunstenwerkplaatsen ook officieel binnen het Kunstendecreet erkend en gesubsidieerd. Vaak zijn werkplaatsen relatief jonge organisaties, die signaleren dat hun positie moeilijk is. Vaak zijn ze immers afhankelijk van projectsubsidies (ipv structurele ondersteuning). Door de aard van de ondersteuning komt net hun ontwikkelingsfunctie onder druk te staan en wenden zij zich vaker richting productie, omdat dat meer resultaatgericht is. Hierdoor krimpt de marge voor artistiek experiment en risico.