Het kantoor van Kunstenpunt vind je in de Ravensteingalerij vlak naast het Centraal Station in Brussel.
Een loon voor musici en podiumkunstenaars
Laatste update:
Wist je dat kunstenaars in België het recht hebben om losse artistieke opdrachten, freelance, als werknemer uit te voeren? Dit statuut geeft hen de beste bescherming: wettelijke minimumlonen, vergoeding bij ziekte of arbeidsongevallen, toegang tot werkloosheidsvergoeding. Dus moeten opdrachtgever en kunstenaar allebei de regels kennen om ze te kunnen toepassen.
Wat is een CAO?
In de economie zijn verschillende sectoren bepaald. Per sector wordt sociaal overleg formeel geregeld tussen vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers in een paritair comité (PC). Ze sluiten collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO). Die gelden voor alle aanwervingen in die bepaalde sector. Kunstenaars kunnen voor bepaalde opdrachten recht hebben op de toepassing van een CAO. De regels verschillen naargelang de kunstdiscipline. Hier gaan we dieper in op die voor musici en podiumkunstenaars.
Werknemers die alleen of samen met anderen in opdracht optreden voor een publiek (muziek, zang, dans, theater, gesproken woord, mime, circus …), zelfs als dat een eenmalige voorstelling is. Op 1 juli 2017 werd voor de sector van de podiumkunsten en de muziek een nieuwe CAO van kracht. De volledige tekst en de vier bijlagen kan je vinden via je vakbond of downloaden via deze links:
Werkgevers in het Vlaamse en het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (Nederlandse taalrol bij de R.S.Z.) die vanwege hun activiteiten vallen onder het paritair comité voor het vermakelijkheidsbedrijf (PC304).
Sommige arbeidsvoorwaarden van deze CAO kunnen ook van toepassing zijn als werkgevers die in andere sectoren actief zijn opdrachten geven aan vertolkende of creërende artiesten om voor een publiek op te treden (behalve voor de sectoren van hotelbedrijf, betaalde sporten, filmbedrijf of audiovisuele sector). Bovendien blijft de ‘oude CAO muziek’ ook nog van toepassing en die is algemeen bindend in het hele land.
De CAO bepaalt minimumlonen voor verschillende functies of beroepen. Verder kan de hoogte van het brutoloon ook bepaald worden door de ervaring van de werknemer. Contractanten zijn vrij om hogere lonen af te spreken.
De maand- en uurlonen staan in tabellen en zijn brutolonen. Dit is dus niet de totale kost van het contract en ook niet wat je netto uitbetaald krijgt. Meer informatie hierover kan je vinden bij Cultuurloket.
Werkgevers die zonder subsidie van de Vlaamse overheid werken (of met een werkingssubsidie van minder dan 300.000 euro) betalen minimaal de maandlonen van weddeschaal C aan werknemers in functies van loongroep A, en weddeschaal D aan alle andere werknemers. Coproducties tussen organisaties geven recht op de hoogst geldende weddeschalen van de betrokken werkgevers opdat alle werknemers gelijke rechten zouden hebben.
Omdat kunstenaars zelden per uur of per maand werken, zijn er in de CAO rekenregels afgesproken. Die zijn verschillend voor podiumkunstenaars en muzikanten.
berekenen van minima voor podiumkunsten
duur van het contract: er gelden andere weddeschalen voor contracten van maximum 4 maanden (incl. eindejaarspremie) of van meer dan 4 maanden (eindejaarspremie wordt apart betaald).
berekening van het loon voor korte contracten van minder dan 1 maand:
1/22 maandloon per repetitiedag of reisdag.
1/20 maandloon per voorstellingsdag ongeacht de duurtijd van de prestatie.
als de kunstenaar in een periode van 3 maanden minstens 54 dagen presteert, heeft ze recht op een voltijdse arbeidsovereenkomst van bepaalde duur voor drie maanden.
rolovername op korte termijn (opneemcontract)
1/11 maandloon per repetitiedag
1/9 maandloon per voorstellingsdag ongeacht de duurtijd van de prestatie (voor de eerste vier voorstellingsdagen)
berekenen van minima voor muziek
werknemers van een orkest, muziekensemble of koor kunnen met een dienstvergoeding betaald worden als ze in een periode van 3 maanden minder dan 54 dagen werken én niet gedurende 4 opeenvolgende weken in dienst zijn; in alle andere gevallen worden ze automatisch aangeworven met een maandloon.
de dienstvergoeding voor concerten verschilt van die voor repetities.
een dienst is een aaneengesloten periode van 3,5 uur voor een repetitie of uitvoering (incl. een pauze van 30 minuten).
elke begonnen dienst telt voor een volledige dienst.
bij 2 repetities op dezelfde dag, wordt de 2de dienst per uur betaald indien korter dan 2 uur, en vanaf 2 uur ontstaat het recht op een volledige dienstvergoeding.
Voltijdse arbeid bedraagt 38 uur per week. In de vijfdagenweek komt dat neer op 7,6 uren per dag exclusief rustpauzes.
Deeltijdse arbeid bedraagt minimaal ⅓ van een voltijdse wekelijkse arbeidsduur (12,66 uur), behalve voor werknemers uit loongroep D (minimaal 3 of 2 uren)
Nieuwe arbeidsregimes: de CAO regelt tal van uitzonderingen op de algemene regels voor zondagsrust, arbeidsduur in periodes van repetities en reisvoorstellingen, variabele uurroosters, jaarlijkse vakantie …
De CAO bepaalt ook hoe de onkosten voor verplaatsingen in België en in het buitenland kunnen vergoed worden, afspraken over kostuums en rekwisieten, verzekering van materiaal van de werknemer …
Voor werkgevers die een subsidie ontvangen van de Vlaamse overheid in het kader van het kunstendecreet gelden een aantal extra verplichtingen met betrekking tot de eindejaarspremie, ecocheques, jaarlijkse vakantie voor werknemers met flexibele arbeidstijden in de podiumkunsten, structureel overleg en vakbondsvergaderingen.
Op de website van Cultuurloket vind je meer info over belastingtechnische aspecten van het verlonen van kunstenaars en werkdocumenten.
